Tuesday, September 08, 2020

כּכלות הכּל



.



כ'האָב לאַנג ניט פאַרשטאַנען וואָס מיינט דאָס דאָס אייביקע לעבן,
די שטערן – מסתּמא זיי וועלן אַן ענטפער מיר געבן
און אפשר די ביימער די אַלטע, וואָס ווילן ניט פאַלן,
צי שטיינער אוראַלטע, וואָס היטן דער וועלטס מינעראַלן?

די שוימיקע וואָלקנס אַלץ שוועבן און שוועבן לנצח,
פון כוואַליעס ווי קאָלטנס דער ים אַלץ כּסדר צעגלעט זיך,
אפילו דאָס פייגל געזאַנג וועט זיך אייביקלעך הערן,
נאָר וואָס מיינט אַן אייבעקער גאַנג ווער קאָן עס דערקלערן?

וואָס פּלאַפּלסטו דאָרט? טוט אַ זאָג מיר מײַן קול אינעווייניק
זוכסט אויס אייביק אָרט פאַר אַלץ וואָס איז ברעכיק און בייניק?
אל דאגה, ניט אַלץ מוז זײַן קלאָר און ניט אַלץ מיר פאַרשטייען
נאָר קלאַפּן קלאַפּט פאָרט דער וועלטס האַרץ אין פריידן און ווייען –

אפילו ווען אַלץ גייט אַוועק און פאַרגייט מיטן שטאַרבן,
בלײַבט דאָס לעבן אַליין אַלץ אויף אייבקער אייביקייט אַרבן


☺️.

Moysha (Moisei) Lemster, Alec Elíeser Burko and 14 others 

פּאַעט צי דיכטער




.


פּאַעט — 
בפרט אַ יונגער —
קלינגט טאַקע שטאָלץ 
און איך בײַם שוועל 
פון ווערן עלטער 
פון זיך אַליין
צעהאַק גאַנץ מונטער 
דאָס מעטאַפאָרן האָלץ

כ׳טו זיך באַמיען
אַז הויך אין הימל 
ס׳זאָלן שפּענער 
פליען
און פאַלן קריק
ווי רעגנדיקער גאַלד
פון מילדע שטראַלן

און דיכטער —
קלינגט 
אַ ביסקעלע פאַרפאַלן
אין רײַפקייט זײַנער, ניכטער
שלײַכט ער זיך
אַלץ ווײַטער
סטאַטעטשנע קרום

דעם גרויסן סוד 
און זײַן געזאַנג
באַגרײַפט ער
מיט ווערטער, 
און מיט
קלאַנגען שטראָם 
ביז ער 
אַנטשטומט

Velvl Chernin, Shoshana Wolkowicz and 4 others 

דאָס לעצטע ליד אויף הײַנט



.


דאָס איז דאָס לעצטע ליד אויף הײַנט
מ'דערזעט שוין באַלד די שטערן
דאָס טאָג געיעג ווערט ווידער ווײַט
די שטילקייט טוט זיך מערן

און ס'עקט דער אָוונט זיך מיט נאַכט
בעת זעלטן וואו לאַמטערן
גיסט פינקלדיק פון ליכט די פּראַכט
מיט חשכות טוט זיך ווערן

און אין דעם מונטערן פאַרגאַנג
פון לאַנגן בין־השמשות
ליכטיקט אין דיר טיף דער פאַרלאַנג
צו גרייכן צום ממשות

דאָס איז דאָס לעצטע ליד אויף הײַנט
ביז העלע זון אויפסנײַ דערשײַנט

.

 

אַזאַ מין ליד



.


דו ווייסט, ס'איז דאָ אַזאַ מין ליד,
וואָס לאָזט זיך ניט דערגרייכן
סײַדן צו מיר דײַן שמייכל בליקט
פון נידער, פון די הייכן

און ווען דײַן שמייכל שענקסטו מיר
פאַרגעסנדיק די צרות
וואוילקלאַנגעוודיק אויף אַלע פיר
אַ ניגון טוט אַ קלאָרער

פּאַוואָלינקע אַ קריך אַרײַן
אין מײַנע דלד אמות

קומט דאַן אַרויס אויף העלער שײַן
דאָס ריינסטע ליד פון אַלע

דו ווייסט ס'איז דאָ אַזאַ מין ליד
דאָס ליד דאָס סאַמע, סאַמע

.

Moysha (Moisei) Lemster, Moises Kijak and 2 others 

July 9




.


איך ווייס, איך ווייס, רק דו ביסט דאָך דאָס סאַמע דאָס
פון יאָרן לאַנגע אויסגעשיילט אָן אַ פאַרוואָס
אין טרוימען שפּעטע אויסגעדאַכט אָן אַ פאַרווען
אַבי צו דיר, צו דיר כ'דערפלי, דיך צו דערזען

אַ פויגל פאַלט אינמיטן פלי, איך – ווײַטער פלי – 
פון ווײַטן דאָרט צו העלן הי דערטראָג מײַן וואָרט
און ווייסן ווייס איך, סוף כּל סוף, סײַ־ווי, סײַ־ווי –
וועט מקום אונדז באַשערן ס'אויסגעבענקטע אָרט

נשמה טוט ניט דרעמלען קיינמאָל, קיינמאָל ניט
ווײַל ווייסן ווייסט זי, דו ביסט דאָ, ביסט דאָ פאַרוואָר
און טראָגן טראָגט זי אונטער דיר דעם רײַפסטן צוויט
פון דעם געזאַנג, דעם ליד וואָס גליט מדור־לדור

איך ווייס, איך ווייס, אָט־אָט עס קומט בײַ דיר קאַיאָר
בײַ מיר ערשט שפּעט נאָר איך דערוואַרט דעם פייגל כאָר

Moysha (Moisei) Lemster, Shoshana Wolkowicz and 5 others 

ים און קינד



.


גיי קוקן אויפן ים
באַוואונדער זײַן גרויס תכלית
אַלץ וואַקלט זיך ניט סתּם,
די וועלט טוט זיך שהכּלען

אַ בוים, אַ גראָז, אַ קוסט 
מיט פרייד אין יעדן וואַקל
פילט אָן ביז טיף דײַן ברוסט
דער בריאהס הכּל־בכּל

גיי קוקן, גאַפן, זען
באַנעם דעם גרויסן וואונדער
ווי מעכטיק ז'מלא־חן
דער כוואַליע־לויף אַצונדערט

עס רוישט אין דיר דער ים
די גרויסקייט אין אַ פּינטל
וואָס פינקלט נאָך מסתּם
אַרויס פון טיפער קינדהייט




אין וואַסער הימל
טיף, טיף
דאָרט שווײַגט
אַ פלאַמיק לידל
וואָס מאַכן קאָן
אַ תּל פון אַלץ
פון ברעקל גאָרנישטס
פון שטיקל האַרץ

Moysha (Moisei) Lemster, Velvl Chernin and 6 others 



באריס קארלאוו‎ shared a memory.
July 14

געדענקסטו, ים, מיר האָבן זיך געטראָפן? – 
איך, מיט מײַן גאָרנישט, סתּם,
דו, מיט דײַן וועלטס אין־סופן?
ווי רוישיק פײַער־פלאַם
די כוואַליעס דײַנע קאָכן,
ווי נישטיק איז מײַן גראַם
געוואָרן מיטגעבאָכן
מיט זייער ווירבל
אויף דער פלאַך פון טיפער טיפקייט
געדענקסטו, ים, 
די פרייד פון ברויזנדיקער אומגעריכטקייט?




דאַכט זיך וואָס




.


דאַכט זיך וואָס, עס ווערט אַ ליד געבאָרן
שיילט זיך אויסעט ווי פון זיך אַליין
קלאַנגען, אותיות ציען ניגון קלאָרן
שמייכל וואָס צעציט זיך ביז געוויין

דאַכט זיך וואָס, די גראַמען זיך צעפלעכטן
שיער ניט סתּם אַזוי אינמיטן גאַנג
ערגעצוואו פאַרנעפּלט צאַרטקייט עכטע
צווישן שטאַמלענישן און געזאַנג

קומט צום שפּעטן אויסגעבענקטן שכל:
ס׳איז מסתּם ניט אַלץ גלאַט אויסגעדאַכט
די לבנה, איר געטרײַע ווייכקייט 
שענקט איר בליק בײַם סאַמע ראַנד פון נאַכט

דאַכט זיך וואָס, אָט באַלד אַ נײַער שחרית
קומט פאַרזיווגן דעם סתּם מיט תכלית

Moysha (Moisei) Lemster, Velvl Chernin and 9 others