א קער

ס׳אי דאָ אַ קער אין וועלכן ס׳טוט זיך ווענדן

סיי פּרטי־פּרטים גאַנג און סיי די גאַנצע גרענדע

נאָר ווייניק ווער באַמערקט עס לכתחילה

הגם עס רודערט אויף געפילן פילע

ווייל ס׳איז ווי קריעת ים־סוף אומפאַרשטענדלעך

און כלומרשט ווי דער קאָסמאָס גאַנץ אומענדלעך

דאַן גרעסטער אפּיקורוס גרייכט צו תפילה

ווי פרומער ייד ביים דאַווענען נעילה

איידער מ׳דערזעט די ערשטע שטערן דריי –

דער קער זאָל זיין געראָטן. הלוואי...

ווערבע

איר קערט דאָס ניט וויסן, נאָר איך בין אַ ווערבע,

וואָס וואַקסנדיק בוקט זיך אין פרייד ווי אין פּײַן

צום שאָטן פון זונשײַן, צום ליכט אויף דער ערד און

צום שטראָם, וואָס טוט טײַכלען און טײַכלען פאַרבײַ.

מיר האָבן די פייגל די צווײַגן צעשטשערבעט,

נאָר ס'לאָזן זיי הויזן בײַ זיך ס'דאָך כדאי,

טאָ אײַלט מיר ניט דעקן די אויגן מיט שערבלעך

אָט גיי איך אויסשפּראָצן מיט גרינקייט אויפסנײַ.

צי טוט איר אַלץ טרוימען פון קערבלעך מיט רענדלעך,

צי גאָר פון אַ פלי טאָן מיט געזאַנג אויף דער פרײַ,

פאַרגעסט ניט: די ווערבע – זי קלערט אַלץ אומענדלעך

פון ליכט און פון אומליכט, וואָס שטראָמען פאַרבײַ.

הבדלה

 דער טאָג בלײַבט יונג

 אפילו ווען סע דאַכט

 אַז באַלד פאַרדעקט אים

 שוין די שוואַרצקייט

 פון דער נאַכט

 דער גאַנג דיך יאָגט

 צו טאָן א נײַעם שפּאַן.

 וואוהין?

 אַהין –

 צו דער באַהאַרצטקייט

 פון דײַן שטאַם.

 אַליין די צײַט,

 ווי קורץ זי זאָל ניט זײַן,

 אײַלט זיך מיט אימפּעט

 צו דער גאַנצקייט

 פון דער שײַן,

 וואָס בענטשט דיך הייס

 און... קרעכצט אַביסל אונטער –

 אַבי דײַן טראָט,

 טאָג־אויס טאָג־איין,

 זאָל בלײַבן פריש

 און מונטער.

 און אין דער טיף

 די האָפענונג די שענצטע –

 פאַר גאָר דער ברייטער וועלט

 אַ טרײַער שפּיגל־פענצטער –

 נאָך טיאָכקעט, קוועלט

 און העלט.

 טאָ זײַ זיך ניט מיאש,

 דער טאָג ווערט ווידער יונג:

 בורא מאורי האש

זאָג, צײַט, למען־השם

זאָג, צײַט, למען־השם, וואָס אײַלסטו זיך אַזוי,

דו מיינסט טאַקע, וועסט עפּעס ניט באַווײַזן?

אַז אַלע ווייסן: שטאַרקער ביסט פון אײַזן, –

אָט שווער און אָט גאָר פלינקער פון אַ פלוי?

נאָך אַלעמען דעם זכר טוסט צערײַבן

און ס׳הילכט דײַן דממה־דקה אויף אַ קול,

אַלץ גובר, שיקסטו בלינדע שמייכל־פײַגן

דעם שוין כמעט פאַרגעסענעם אַמאָל.

טאָ וואָזשע יאָגסטו זיך

אונדז טרײַבנדיק קאַסטרוי,

וועסט ניט באַווײַזן

אונדז פאַרגעסן

גלאַט אַזוי?

מײַן מוזע זאָגט

מײַן מוזע זאָגט: איר זינגט צו פיל פון טויט.

(אַזאַ מין טבע האָט זי – מיך כסדר אירצן).

אַ סקרוך איבערן לײַב, איבער דער הויט –

איך? וועגן טויט?! – די יאָרן כ'טו זיך קירצן.

ניין, ניט פון טויט, מײַן ליבע, איז מײַן ליד,

נאָר גראָד פון אַלץ וואָס האָט צו טאָן מיט לעבן.

נאָר וואָס זשע דען? – צו־מאָל דער פערז פאַרפליט

העט־העט אַהין וואו ס'ווערט פאַרשטומט דאָס רעדן.

כ'וואָלט גערן וועלן שווײַגן וועגן סוף,

נאָר דער געזאַנג פאַרגעסט אָפט זיינע ברעגן,

דערלאַנגנדיק צום בלויזן אַדערויף

כדי אויפסנײַ באַוואונדערן דאָס לעבן.

נחמה ליפֿשיץ 2017-1927

פֿרעגסט: וואָס וועט בלײַבן?

גאָרנישט מיט אַלץ:

צוקער – אַ זשמעניע

מיט אַ צענדליק פּוד זאַלץ.

אפֿשר די שטערן,

קאָן זײַן אויך דער בוים,

כּל־זמן ניט צעשטערט איז

דאָס האַרץ

פֿון דײַן טרוים.

און כ׳גלייב ס׳וועט אויך בלײַבן

דײַן לויטער געזאַנג

ס'פֿאַרוויגט און וועקט־אויף,

יאָמערט־אויס דער וועלטס דאַנק

פאַר אַלץ וואָס געווען איז,

פאַר אַלץ וואָס ט'געמעגט

זײַן גליקלעכער, שענער,

פֿאַרקנסט מיט אַ צוועק.

מ׳פֿרעגט: וואָס וועט בלײַבן?

אַוודאי דײַן קול –

דײַן ליכטיקער גאָב

און דײַן הייליקער עול.

און ס׳איז גאָרניט קיין גאָרנישט,

הגם נאָך ניט אַלץ...

– – – –

טרערן מיט צוקער,

געלעכטער מיט זאַלץ...

געצייכנט פון מולא בן־חיים