Monday, December 05, 2005

YORCAYT

NER



יאָרצייט

כ'האָב געגעבן זיך אַ נדר
ניט דערמאָנען יענע קליידער

וואָס כ'האָב יענעם טאָג פאַרפּאַקט

און וועל זיי – ניט זען שוין קיינמאָל,

קיינמאָל, קיינמאָל

ס'האַק־און־פּאַק...

כ'האָב געגעבן זיך אַ נדר
און געבראָכן אים אַצינד

יענע קליידער – וויי־און־ווינד

האָבן נאָך פאַרהיט דעם אָטעם

קנייטש און שמייכל, העלן שאָטן

פון דעם טאַטנס הייסן שטייגער...

?וואָס זשע בלײבט אַצינד
דער זכר?

סאַראַ ביטער איכה־וואָרט!

נאָר מיט יעדן טאָג ווערט וואָרער
און ס'וועט ווערן נאָך, אַ סברה,

שאַרפער, שטאַרקער דורך די יאָרן

דײן געשטאַלט, דײן טראָט, דײן וואָרט!..

...כ'האָב געגעבן זיך אַ נדר

,– מאַלע וואָס? פאַרגעס די קליידער
ווײל אין יעטוויד שפּאַן כסדר

שפּירסט מיך לעבעדיקן פאָרט.


Thursday, December 01, 2005



Lvov 3

Lemberg 2004 PHOTO: Pawel Figurski




עס דלוביעט דיר אין קאָפּ
גלייך ווי מיט שאַרפע שנאָבלען
.פון בייזע שוואַרצע ראָבן
:עס פּיקט, און פּיקט, און פּיקט
,ווער דאַרף עס האָבן
,ווער דאַרף עס האָבן
– ווער דאַרף עס האָבן
?כלומרשט די מוזיק

נאָר דו, וואָס דו פאַרמאָגסט
פיל מער
,ווי האָסט אַמאָל געטרוימט צו האָבן
ביסט זיכער: ס'איז אַ קנאַפּער שטער
!דעם סאָלאָוויי די בייזע פּיקעניש פון ראָבן

און ווייסט אויף זיכער קליפּ און קלאָר
.ווער עס באַדאַרף דאָס האָבן

כל זמן די ספקות
,שקראָבען
,שקראָבען
– שקראָבען
.איז די מוזיק די ריינסטע וואָר

Monday, November 21, 2005

גייענדיק אַהיים דורכן וואַלד ערב אָוונט


DSC00252




די שיין
איז אויסגעמידט
און זעלטן מילד
איצט
ערב אָוונט
דער גרויסער וואַלד
צעהעלט
זיין שטילע מנחה
דאָוונט
דער שליאַך
עס דאַכט
ווערט ברייטער שוין
ווי לענגער
און ס'וועט איר טיפקייט
שוואַרצע נאַכט
דער וועלט
באַלד שענקען

די שיין
איז צערטלעך מילד
און לייבלעך נאָענט
צו אַלץ
וואָס שוועבט פאַרביי
אין אָפּגרונטן פון שעהען
צו אַלץ
וואָס אייביק בלייבט
אין שפּיץ
פון קערצסטער רגע
בעת ליכט
און בוים
און שליאַך
שוין גרייט
דעם ספק
איבערוועגן

די שיין איז מיד
שוין שרעקלעך מיד
געבענטשט
מיט מילדקייט רייפער
ווען ערב אָוונט
ווערט אַ ליד
וואָס לאָזט זיך
קוים באַגרייפן
ווען ערב אָוונט
ווערט אַ ליכט
פון גאָט אַליין
געכאָוועט
דער שליאַך
איז ברייט
דער וואַלד
איז שטיל
– די היים
שוין זייער נאָענט

Wednesday, November 16, 2005

ווידעראַמאָל "לאָמיר" י

<>

Chagall Coq et personage 35x26 1959



לאָמיר בעסער איינשטימען ניט צו זיין איינשטימיק
,(ניט צו זיין אַ כאָר (אפילו ניט קיין שטומער
לאָמיר בעסער יעדער איינער האָבן טיף אין זינען
.אַז דאָס וואָס לאָזט זיך אויסזינגען מוז ניט זיין אַנטרונען

לאָמיר זיך ניט לייגן צו פיל פייגעלעך אין בוזעם
,בעסער מעשה־פייגעלעך זיך פעדערן, באַזונדער
– יעדערער פאַר זיך און פאַר אַנדערע, אינאיינעם
.אויפנעמען דעם פרי־באַגין מיט געזאַנגען מוז מען

,לאָמיר ניט פאַרגעסן אַז איינזאַם קאָן זיין אייניק
אַז די גרויסע ליכט זיך קלאַמערט אינעווייניק
– .און זי וועט דערשטראַלן צו יענעמס האַרץ דורך וואונדער
.דאָס איז, מיינע ליבע פריינד, גאָרניט, גאָרניט ווייניק

לאָמיר בעסער איינשטימען ניט צו זיין איינשטימיק
.בעסער מונטער, אויפגעהייטערט צעקלינגען זיך פיל־מיניק

Saturday, November 12, 2005

יהי אור

<>

אור

ויהי אור


איך ווייס דיין קראַפט
,איז שטאַרקער, שטאַרקער
שטאַרקער
– “craft”פון מיין נעבעכדיקער י
נאָר אויב כ'דערוועג זיך
זיין אַ שטיקל מיידעם
אין דער וואָרט מלאכה
איז דאָס אַדאַנק
דער ברכה
,פון באַשאַף
,פון דיינס אַ ליכטיק וואָרט
מיין
.כביכול

Friday, November 11, 2005

דער פראָסט мороз и солнце

<>

moroz_i_solnce


– דער פראָסט אין האַרצן
איז פיל האַרבער פונעם פראָסט אין דרויסן;
דער שניי אין דרויסן ווייך איז
ווי אין אַ מעשהלע אַ ווייסער.
דער פראָסט אין האַרצן –
איז איינגעהילט אין קאָסמיש שוואַרצן
תהום
פון אינערלעכן קרייזן
אין דיינע ענגע דלד־אמות
פון דיין שמאָלן בעטל־סדום
פאַקראָוועט פעסט אין אייזן.

נאָר דו, רק דו אַליין –
קענסט יענעם וואונדער־קונץ באַווייזן,
אַריינברענגען די ברייטע ליכט
פון דרויסנדיקן זויבער־שניי
פון דרויסן
אין סאַמע תוך
פון שווייגן דיינעם גרויזאַמען און גרויסן
אַזוי אַז ליכט און אומליכט זאָלן
פייערלעך אַ שפּרייז טאָן
און פונעם בייזן פראָסט
.זיך מוטער נאַקעט אויסטאָן

Sunday, November 06, 2005

אַ וואָרט וועגן לידער





ART84978
"Red Furniture" by Robert Falk



די לידער דאַרפן רעדן ווי פאַר זיך אַליין – אַזוי ווי ס'רעדן
אָן אַ וואָרט דעם מענטשנס גלידער. די שפּראַך פון גוף אַנט-
פּלעקט דעם טיפסטן מיין, וואָס ווערטער קאָנען איר נאָר זיין
דערווידער. טאָ נעמט אַ ליד און טוט דערמיט אַ דריי – ביז
ס'וועט זיך אויסשיילן דערפון צו אייך אַריבער – דער טייטש
פון שטילן קנייטש, דעם זשעסט'ס אַ הויך געשריי. פאַר זיך
אַליין צו אייך באַדאַרפן רעדן לידער.




mit Avrom Sutzkever (Oksford 1983)

אָקספאָרד, זומער 1983

Wednesday, November 02, 2005

צווייגן

<>

Old Apple Tree by Rivka Katz
"Old Apple Tree" by Rivke Katz


כ'האָב גאָרנישט נישט געשריבן נאָך
...פון צווייגן
,אין וואָרצלען זיך גערויעט
...געקלעטערט צו די קרוינען

– נאָר צווייגן
ווי האָב איך זיך פאַרגונען
צו פאַרשווייגן
,די ברייטקייט
די צעשפּרייטקייט
?פון זייער דויער טרוימען

כ'האָב גאָרניט ניט געזונגען נאָך
,פון צווייגן
זיך ניט געוואַגט
זיי מיט אַ וואָרט
– באַלוינען
,סיי זייער דינקייט צאַרטע
...סיי זייער מעכטיק שטייגן

– ממש צו דערשטוינען
ווי איך האָב גאָרנישט ניט געזאָגט נאָך
וועגן צווייגן




צווייגן

Monday, October 31, 2005

אַ בלאט

<>

slowly_falling

"Leaf falling near Box Hill, Surrey" by -
Daniel Sprawson


אַ בלאַט
וואָס רייסט זיך אָפּ פון צווייג
און פאַלט אַראָפּ
זינגט ער ביים פאַלן פאָרט
אַרויס
די גרויסע האָפענונג
אַז ס'איז למעשה
צייטווייליק
אין תוך
,דעם הויכן
שטאַרקן בוימ'ס
אַנטוואָפענונג

Thursday, October 20, 2005

קיינער רופט ניט

<>

mishki


:קיינער זאָגט ניט
"!בערל, קום אַהער"
:קיינער רופט ניט
"?בערעלע, וואו ביסטו"
:קיינער זאָגט אפילו ניט
"!?וואו איז ער גאָר, דער בער"
בלויז אַ ווינטל שאָרכעט
לויט ווי כ'הער
כלומרשט שטילערהייט
...און כלומרשט ניט אומיסטן

:קיינער זאָגט ניט
,זון מיין, זיי אַזוי פיל גוט"
ברענג אַ ביסל וואַסער
".פאַר דער מאַמען
:קיינער רופט ניט אויס
אָ, זון מיינער, ווי גוט"
וואָס מיר ביידע זענען
"!דאָ מיט דיר צוזאַמען

...קיינער זאָגט ניט
,ס'דאַכט זיך
...קיינער רופט
בלויז דער ווינט
צעלאַכט זיך
בייגנדיק די שטאַמען
,און דער בער
וואָס כלומרשט
,גייט אַ טענצל
ווייסט ווי גוט
יענע ווערטער
צו דערהערן
.ניט פאַרזאַמען

der ber

עץ השדה

<>



HARBST 2003


,אוי
ווען איך זאָל זיין
,אַ בוים
אַ בוים אַ הויכער
,און אַ שטאַקרער
,וואָלט איך געזאָגט דאַן: אוי
,ווי גוט עס איז צו זיין
:אַ בוים
– הויך
,אין די הימלען
איז מיין קרוין
– די וואָרצלען
!איינגעטיפט אין קרקע

Tuesday, October 11, 2005

כ'על ניט שרייבן סתם

<>

Ya_lechu

Photo by Маша Сдобникова, г. Москва


,כ'על ניט שרייבן סתם הויכע פּאָעזיע
נייערט אַזוינע
וואָס זאָל שטייגן
אַלץ העכער און העכער
איבער טאָלן און בערג
איבער אַל דער פּאָליט־
,סאָציאָ און נאַציאָ־עמאָציאָ געאָדעזיע
זי זאָל ווערן אַ פּליט
פון דער אַלוועלטיש־
.אויבערמענטשישער אַמנעזיע

זי זאָל תמיד און הייליק געדענקען איר נאָמען
און פליענדיק שטאָלץ העט־ווייט
אין דער אָפענער אַטמאָספער
זאָל זי קיינמאָל ניט פאַרגעסן
צו וועמען עס געהער
,דאָס שטאָלצע פויגל פון פרייהייט
.עליה־השנאָבל

שטאָלץ זאָל זי שטייגן
אונטערברומענדיק פּראָסט־און־נאָבל
ס'ביטערע געוויין פון
"ביי די טייכן פון בבל"

און בכדי זי זאָל גרייכן
אַלץ העכער און העכער
מיט פריש אויסגעאָטעמטע לידער
,מיט שאַרף אויסגעטיאָכקעטע פערזן
– ווי די שאַרלעך־גאָלדענע שטראַלן
בין איך גרייט אַלץ טיפער און טיפער
און טיפער
אין די מוטער־ערדישע נידער
...צו פאלן

Saturday, October 01, 2005

"One Art" by Elizabeth Bishop



elizabeth bishop




The art of losing isn't hard to master;
so many things seem filled with the intent
to be lost that their loss is no disaster.

Lose something every day. Accept the fluster
of lost door keys, the hour badly spent.
The art of losing isn't hard to master.

Then practice losing farther, losing faster:
places, and names, and where it was you meant
to travel. None of these will bring disaster.

I lost my mother's watch. And look! my last, or
next-to-last, of three loved houses went.
The art of losing isn't hard to master.

I lost two cities, lovely ones. And, vaster,
some realms I owned, two rivers, a continent.
I miss them, but it wasn't a disaster.

— Even losing you (the joking voice, a gesture
I love) I shan't have lied. It's evident
the art of losing's not too hard to master
though it may look like (Write it!) like disaster.


*

;דער קונץ פון אָנווערן איז ניט קיין גרויסע חוכמה
אַזוי פיל זאַכן, דאַכט זיך, שטרעבן זיין פאַרלאָרן
אַז אָנצואווערן זיי איז ניט קיין אומגליק. נאָך מער,

אַיעדן טאָג פאַרליר אַ זאַך. נעם אָן מיט חכמה
דעם טעגלעכן פאַרדראָס: אָט שליסל אָנגעוואָרן,
אָט צייט צעטרענצלט. און שוין דעם קונץ פאַרמאָגט מען.

דערנאָך גיי ווייטער, פלינקער, פאַרלירנדיק דערנאָכדעם
סיי ערטער, און סיי נעמען וואוהין ביסט ניט דערפאָרן,
דאָס אַלץ איז ניט קיין גרויסער אומגליק. נאָך מער,

דער מאַמעס זייגערל פאַרלאָרן האָט די טאָכטער
און אויך איר לעצטע, צי פאַרלעצטע היים שוין אָנגעוואָרן
אַזוי ביז גרונט באַהערשט דעם קונץ פון אָנצואווערן האָט מען.

צוויי וואונדערלעכע שטעט פאַרלאָרן. נאָך מיר
אויך נחלות, טייכן צוויי, אַ גאַנצער קאָנטינענט – פאַרלאָרן;
איך בענק נאָך זיי, נאָר ס'איז אַ קנאַפּער אומגליק. נאָך מער —

אפילו דאָס פאַרלירן דיך, דיין קול, דיין זשעסט, דיין חכמה
וואָס איך גיי אויס נאָך אַלץ נאָך זיי, אַ ליגן כ'זאָל פאַרשפּאָרן:
דער קונץ פון אָנווערן איז ניט קיין גרויסע חוכמה
אויך ווען ס'זעט אויס צו זיין דער (גרעסטער) אומגליק, אויב ניט נאָך מער.

י



s'letste bletl

"Last Leaf" by Adrienne

Wednesday, September 28, 2005

e




Eifersucht ist eine Leidenschaft,
die mit Eifer sucht, was Leiden schafft.
Friedrich Schleiermacher

*

:כ'האָב ליב זיי אַלע
די הויכע, די רונדע
,
די שלאַנקע, די פעטע,
די קלוגע, די שיינע,
די יונגע, די שפּעטע,
יעדערע באַזונדער,
און אַלע
אינאיינעם! י

*


Lily of the Leaves by Irina Izhogina

Thursday, September 22, 2005

קורץ זיכטיק



עשער'ס בילדער

*

דו שענק דער וואָר – אַ וואָרט

*

דער יצר־הרע ווערט ניט יינגער
.פאָרט, לייגט אים ניט אין מויל קיין פינגער

*

ער האָט געחוזקט און געשפּעט
ביז ס'איז געוואָרן שוין
צו שפּעט

*

,מיין אַלטער עגאָ
,דער אַלטער תרח
דערמאָנט מיר
.אַז ניט יינגער ווער איך

*
,דער מענטש, ווי עלנט ר'זאָל ניט זיין
,דאָך מוז ער מיט זיין וואָרט דעם עכטסטן
אַזוי ווי מיט זיין טאַט דעם בעסטן
זיך שטאַרקן איבער וויי און פּיין
.זיין אַ פולבלוטיקער אָרקעסטער

*

דער יצר־הרע וויל דערווייזן
אַז ער איז שטאַרקער גאָר פון אייזן
ביז ער אַליין
ווערט אַלט און גראָוו
און שמייכלט שטיל
.צום יצר־טוב




טשיקאווע

אַ גראַם לדורות






,מיין אייניקל
דער נאָך ניט געבוירענער,
וואָס טוט מען
ער זאָל ניט גיין
פאַרלוירן גאָר?

מיין זיידע,
וואָס איך בין נאָך אים
אַ נאָמען,
ביים קוקן זיך אין שפּיגל
כ'דערקאָן אים.

איז וויאַזוי
פאַרבינדט מען
דעם זיידן און דעם איינקל? –
לידער צו מייסטרעווען
איז זיכער צו ווייניקלעך!..

און פאָרט
מיט אַ גראַם
דעם סוד צו באַשיידן
ווילסטו פאַרבינדן
לדורות
זיי ביידן...





Friday, September 09, 2005

אלטער תרח




,דו ווערסט, מיין פריינד
אַן אַלטער באָק,
ווייל הייבסט זיך אָן פאַרקוקן
אויף יונגע מיידלס האַלב
אַנטבלויזטע רוקנס...

נאָר ווייסן – ווייסט ניט מער
ווי גיט מען זיך אַן עצה
ווען דו דערזעסט
אַ מיידלש צאַפּלדיקע פּלייצע,

שוין אָפּגערעדט
פון שלאַנקע האַלדז־און־נאַקן...
דו קוקסט און גאַפסט,
נאָר בלייבסט פאַרזשאַווערט,
אַלטגעבאַקן...

דו ווערסט, מיין פריינד,
אַן אַלטער באָק,
אַן אַלטער,
אַלטער תרח
די מיידלעך –
האָבן דיך אין טראָק!

און איך מיט דיר אינאיינעם
(ניט טרעפן ס'זאָל ביי קיינעם)
אויך איך אַלץ עלטער –
ווער איך...

י



Sunday, September 04, 2005

געוואלד געשריגן, שוין ווידעראמאל א סאנעט

< >

186



צום טאַקט פון שפּעטן שוין נאָך־חצותישן באַריר
אָט ווערן שוין די ווערטער מיד און מילדער
און ס'ווערט ניט וויכטיק מער וואָס שפּעטער איז, וואָס פריר
אַבי צוריק ביי זיך בשלום רוען דיינע שאָף און רינדער

דיין וועלט וואָס דרעמלט איז ממילא ניט צו גרויס
כאָטש ס'נעמט אַריין דעם גאָרן גלאָבל שטעטל
און ווייט ניט תמיד ווייסטו ווען זי לאָזט זיך אויס
אין ענגע דלד אמות פון דיין אייגן סדומיש בעטל

זי שלאָפט גאַנץ וואַכזאַם בעת דו וואַכסט קוים־קוים
זי טוליעט זיך צו דיר בעת דו באַזינגסט איר טאַליע
זי איז דיין עיר־הקודש און דיין רוים
דיין שיר־השירימדיקע בבל־דזשעז קאַרנאַליע

איר שטילער שאָרך באגנעדיקט ביז דו ווערסט פאַרמישפּט
פון ווערטער אויפגעכאַפּטע וואָס זייער קלאַנג צעבריט נישט




צו זען מער גיט א קוועטש

Friday, September 02, 2005

דער האַרבסט ווערט משוגע

נטליה זבורובסקיה-סיגאוי

נטליה זבורובסקיה-סיגאוי


דער האַרבסט ווערט משוגע
און לידער זיך גיסן און גיסן

ווי טרערן פון רעגן זיי רינען

פון הויכע קאַרניזן...

די האַרבסטיקע לידער –

קאָן זיין ניט קיין קלוגע,

קיין איבערגעשפּיצטע,

נאָר ווערטער פון ריזן

נאָך יוירען אין זיי

דורך ציין

דורך פאַרקריצטע.

דער האַרבסט ווערט משוגע
און דו – האַלטסט אין איין

קלייבן ווערטער

דער וועטער – קאַפּריזנער

אַלץ ווערט ער

און ווערט ער:

אַ רענדל אַ וואָרט

איז ביי אים אויסצונאַרן אַ שורה,

נאָר פאָרט

ניט קיין שלעכטע

ביי דיר איז, מיין פריינד,

סינעקורע!

דער האַרבסט ווערט משוגע
נאָר גאָניט די לידער,

וואָס גיסן זיך,

וויינען

דאָס ווערט מיטגעריסן

מיט נפילישע קלאַנגען וואָס פליסן

אינאיינעם

דיין אייגענע בענקשאַפט

אין קרייז

פון די ווערטער פון ריזן –

דער האַרבסט ווערט משוגע
און לידער זיך גיסן און גיסן


'Fallen tree in Autumn Rain' by Michael Porter

'Fallen tree in Autumn Rain'

by Michael Porter

Tuesday, August 16, 2005

nito kin cayt

טשאַרטקאָוו

טש
אָרטקאָוו, יולי 2005, פאָטאָ: ה.-ד. קאַץ



*

ס'האָבן שוין די פיזיקער דערוויזן
אַז קיין צייט אויף אונדזער וועלט
איז גאָר ניטאָ!
וואָס זשע אָבער יאָ
פאַראַן?
אפשר בלויז אַ וויזע
צו יענער וועלט
וואָס לאָקערט
איבער
דער וועלט,
דאָ?..


*

Tuesday, July 26, 2005

HOMO LUDENS




איך עקספּערימענטיר
און עקספּערימענטיר און עקספּערימענטיר
כ'שטעל צו אַ וואַנט מיט א ווענטל און אַ פענצטער
,איבער דעם דאַך פון דיין טיר
כ'שיט אויס אַ טייך פון דער פלאַש דער קלענסטער
,און באַגיס מיט ערדענע טרערן דיין יעטווידן שפּיר־און־שפּור
אַ זוניק צעשמייכלטער ווער איך אַלץ ערנסטער און ערנסטער

און מיט דיין קול ריר זיך־צו צו דער גרויסער וועלט'ס שעוועליור. ר

?און דו
,דו, שיינסט און ניכטערסט כלומרשט ניט־וויסנדיק
אַז איך וויל זיין דיין העכסטע, דיין גרעסטע
דיין אויסגעטעסעטסטע

...מיניאַטור

נאָר ניין, ניט פון מיר מאַכסטו זיך ניט־וויסנדיק
ווייל סוף־כל־סוף שפּעטער צי פריר 

וועסט קוואַליק און שטראָמיק צעפליסן זיך 
:און אינאיינעם מיט מיר צעגיסן זיך 

,מיין ליבער"
איך עקספּערימענטיר
און עקספּערימענטיר און עקספּערימענטיר
."צוזאַמען מיט דיר



Tuesday, July 19, 2005

אַ גרוס פון גן־עדן

קרעמעניץ 1

קרעמעניץ, יולי 2005

פאָטאָ: הירשע־דוד קאַץ

,איך קום פון גן־עדן
פון דאָרטן שטאַם איך,
פון דאָרטן שטאַמען
אויך טאַטע־מאַמע,
כאָטש ביידע געשמאַכט
סיי ביי זיך, סיי ביי יענעם
אין קלעם און אין שאַכטעס
פון דער וועלט'ס גיהנם

איך קום פון גן־עדן
נאָך וועלכן כ'טו בענקען,
געווען ז'דאָס נאָך בעסער
ווי מ'טוט עס געדענקען!
און כ'בין אויף נאמנות
אַ ברעקעלע עדות
פון דער ליכטיקער וואָר
וואָס איז וואָרער פון אמת.

איך קום פון גן־עדן,
כ'ברענג־מיט זיינע שטראַלן
פאַר קינד און פאַר קייט,
וואָס צעוואַקסן זיך אַלע
נאָך איידער זיי ווער
אַביסקאַלע גרעסער,
כ'צעשענק זיי מיט ליבשאַפט
די ליכט פון זיין חסד.

Wednesday, July 13, 2005

אַ מין צווייטער סאָנעט



a yidishe toxter



זי אָטעמט שטיל, איר ברוסט באַוועגט זיך ריטמיש.

ביים שטומען אימפּעטיקן שאָרך פון נאַכטישן געיעג
בלייבט אָטעם אירער טריי דעם גאַנג וואָס היט נישט
דעם דזשונגל'ס גזר אַבי פאַרלויפן עמיצן דעם וועג.

איר זאָרגעוודיקע רו איז פול מיט מיידלש אומרו
וואָס מאָנט און מאַניעט און וואָס לאָזט דיך ניט צורו,
איר ווייבערישע קראַפט דיין מענערישן קומער
אַ לינדערונג, אַ היילונג, אַ ברכה פון אַ פרו

וואָס אָט איז זי אַ טויב אַ מלכותדיקע, שטילע
און אָט איז זי אַ קוואַל וואָס טוט אַ ברויז גאָר ווילד.
איר העכסטער אויסרוף איז דיין טיפסטע תפילה
באַגלייך מיט צאַרטן אויסגעשריי: אָ ליבער, מיר פאַר דיר!..

דו נענסט צו איר און קושסט זי אין דער שטיל
צום טאַקט פון שפּעטן שוין נאָך־חצותישן באַריר.

Friday, June 10, 2005

סתם אַזוי אַ סאָנעט

324




די מוזע שלאָפט טאָ זאָל זי רואיק שלאָפן
אַבי באַוואַכן ס'זאָל איר שלאָף אַ לויטערער געזאַנג
פון גרענעצלאָזער קראַפט פון מענטשנס האָפן
וואָס ברעכט אַדורך דעם יאושדיקן צוואַנג

אַ שיינע, רייצנדיקע יידענע, אָן איר וואָלסט כ'לעבן
פון לאַנג געפאַנגען ווערן אין דער נעץ פון אַנגסט
נאָר אָט זי כאַפּט זיך אויף, אָט שלאָפט זי זיס דערנעבן
אַבי זי'ז לעבן דיר, דערפרישט דיין דראַנג־און־גאַנג

זי אָטעמט שטיל, איר ברוסט באַוועגט זיך ריטמיש
צום טאַקט פון שפּעטן שוין נאָך־חצותישן באַריר
פון ווערטער אויפגעכאַפּטע וואָס זייער קלאַנג צעבריט נישט
נאָר די, וואָס האָבן ניט געהאַט דעם זכות צו ליגן לעבן איר

די מוזע שלאָפט, נאָר ס'קאָן ניט איינשלאָפן דיין ליבשאַפט
און דיין געזאַנג באַשלאָפט זי מיט אומענדלעכער געניטשאַפט




186

Tuesday, May 03, 2005

היינט צו טאג

Bella_with_a_white_collar

בעלאַ שאַגאַל געמאָלט פון מאַרק שאַגאַל



היינט צו טאָג
איז פּאָעזיע אַלץ
אַלץ, אַלץ, אַלץ
וואָס האָט ניט צו טאָן
מיט קיין גומען
מיט קיין צונג
מיט קיין אויסגעדייווערטן
האַלדז

עס לעכצט ניט
נאָך אַ קאַפּעלע
כליפּעניש
וואָס אי' געבליבן
פאַרשטומט
ערגעץ טיף
אין די תהומען
פאַרברומט

היינט איז דאָס סתם
אַ פאַרליבעניש
וואָס פאַרגייט
נאָך איידער עס קומט
צום טאָלק פון וואָרט
איידער ס'גרייכט
צום תוך
פון זיין פאַרבאָרגענעם
טעם

היינט צו טאָג אי' דאָס סתם
סתם, סתם, סתם
אַ קול ולאָך
פון וועלכן עס טריפט
ביז צו לעצט אַרויס
אַ פּיצינקע סימנדל
פון אַ גראַם

נאָר דו, מיין פריינד
מאַך זיך האַרץ
ווייל סוף כל סוף
אפילו היינט
איז פּאָעזיע נאָך אַלץ
פון די טיפסטע אינגעווייד
ביז אינעם דינסטן האַלדז
אַלץ, אַלץ, אַלץ

צי הערסטו דען ניט
מיין פריינד
ווי עס שלאָגט אַלץ
איר
האָרכענדיק האַרץ
האַרץ, האַרץ
האַרץ


327

Wednesday, April 06, 2005

Tsenerene
־־־ אַ סצענע פון דער "צענערענע" ־־־

סוף גן־עדן

ווען מ'האָט פאַרמאַכט דעם גן־עדן
איז פאַרכמאַרעט די וועלט געוואָרן
און דער קוואַל האָט געקוועלט מיט צאָרן
...ווען מ'האָט פאַרמאַכט דעם גן־עדן

און די וועלט איז געוואָרן ענגער
וואָס איז שוין דאָ שייך צו ריידן
בלויז איר האַרץ איז געבליבן הענגען
.ווען מ'האָט פאַרמאַכט דעם גן־עדן

ס'האַרץ פון וועלט טוט קלאַפּן אַלץ שטרענגער
איבער שפּליטערס צעשפּרייטע ווי קווייטן
איבער פעלדער און וועלדער און פּליינען
און דער קוואַל ר'קאָן נאָך אַלץ ניט באַשיידן
...הלמאי מ'האָט פאַרמאַכט דעם גן־עדן

איינס איז קלאָר: זינט סוף גן־עדן
.ציט זיך קוואַליק דער אָנהייב פון גלייבן



RYBAK

די שקלאָווער שול געצייכנט פון יששכר־בער ריבאַק

Yoysef, Moskve 1960

יוסף קערלער, אָנהייב 1960ער, הינטער מאָסקווע

ווי אַנדערש און ווי ענלעך

דעם טאַטן צו זיין 81טן געבורטסטאָג

– ?ווי אַנדערש, און ווי ענלעך, און... ווי אַנדערש
,אַן עפּל און אַ מעכטיק שיינער בוים
אַן עפּעלע וואָס ווערט אַליין – אַ צווייגן־צאַפּל
.אַ בוים וואָס שפּיגלען זיך די וואָרצלען אין זיין קרוין

– ווי ענלעך, און ווי אַנדערש, און ווי ענלעך
עס האַלט אַ האַנט אַ הענטל און דאָס הענטל ווערט אַ האַנט
און ס'ווערן ווייטקייטן אַלץ נעענטער און נענטער
...ביז ס'דאָכט מ'קאָן שוין אָנרירן דעם האָריזאָנטן־ראַנד

ווי אַנדערש?! און דו וואַנדערסט
,ביז ענדלעך ווערט מען ענלעך
און ס'טוט אַ טיאָכקע ס'האַרץ
זיך נייגנדיק צום האַרץ

און ס'ווערט דיר אַלץ זיס־קלאָר
:און ביטערלעך־פאַרשטענדלעך
...אַן אייביקייט וועט דויערן די ברכה
?..און איר שכר

אַפּריל 1999





Pictures from camera 039

Wednesday, March 23, 2005

TSOFN VEYLZ

IRINA'S 'NORTH WALES' (22 MARCH 05)

"A View in North Wales" by Irina Izhogina


Llandudno Junction

כ'האָב מיין האַרץ פארלאָרן אין כלאַנדידנאָ דזשאַנקשן
,צווישן פרעמדע פעלדער, בערגלעך, שאָף און טאָלן
גלייך ווי כ'וואָלט געזוכט דאָ די קלאָרע רו פון לאַנג שוין
.און וואָלט זי דאָ געפונען אויף שטעגעלעך אויף שמאָלע

און די פרישע עכטיקייט פון רואיקע פאַרטאָגן
,אָטעמט ברייט מיט לעבן און מיט רייפן גלויבן
כ'האָב איצט דיר, כלאַנדידנאָ, מיין אומרו צוגעטראָגן
.און דיינע שטערן ציטערן מיט נעץ מיר אין די אויגן

,צי וועט מיר סטייען צייט נאָך זיך וואַכזאַם צוצוהאָרכן
,שפּאַנענדיק באַדאַכט אַזוי איבער די פרייע שטראָזן
צו אַלע דיינע שווייגנס און צו אַלע דיינע שאָרכן
?וואָס הילכן אָפּ מיט צאַרטן שטאָלץ אין הימל, בערג און טאָלן

,כ'האָב מיין האַרץ געלאָזט דאָ אויף די פעלדער גרינע
.אויף די ליקלעך שיטערע באוואוינט פון מענטשן פּשוטע
אין כלאַנדידנאָ דזשאַנקשן וואַכט אויף דער באַגינען
...און די שטילקייט צאַנקט שוין פאַרביי אַ צעפּאַלאָשעטע

צפון וויילז, סוף זומער 1994

Sunday, March 20, 2005



Bentzien Michtom

אַ בילד געצייכנט פון בנציון מיכטאָם הי"ד, איינער פון די קינסטלער פון דער "יונג ווילנע" גרופּע
Painted by Bencion Michtom (1909-1941)


EQUINOX

,האַרבסט צעקלינגט זיך ערב פרילינג
האַרבסט צעקלינגט זיך ווידערשפּעניק
און עס דאַכט: דער אַלטער וויינטער
,ווערט גאָר יינגער
.ווערט גאָר יינגער

און ס'דערמאָנט זיך: ערשט אַנומלט
ס'האָט אינמיטן קאַלטן טומל
דיר געשענקט די זון די ווייטע
,פרילינ־גרוסן
.פרילינג־גרוסן

– ,בייזער ווינט און... יונגע קנאָספּן
,צי די צייט לאָזט זיך ניט דינען
?צי דער פרילינג לאָזט זיך קאָסטן
,האַרבסט... און פרילינג
.האַרבסט... און פרילינג

Friday, March 18, 2005

Old City V. Sonin

ירושלים, די אַלט־שטאָט, געצייכנט פינף יאָר
איידער דער קינסטלער האָט זוכה געווען צו דערזען עס מיט די אייגענע אויגן
קינסטלער: וואַלערי קאָרענבליט (סאָנין), מאָסקווע 1968
Painted by Valery Korenblit, Moscow 1968

כמעט "אָן ווערטער" י


Pictures from camera 030




וויפל וועט דאָס טייכל פליסן?
וויפל וועט דער בוים דאָ שטיין?

וועסט אוודאי זיך ניט מיאוסן

טאָמער וועסט דעם סוד דערגיין...

היינט דאָס פעלד, די גראָזן – וויפל,
וויפל וועלן זיי אויסשטיין?

און דער הימל הויכער טיפער

וועט דען אייביק שענקען חן?

וויפל, וויפל טוסט זיך פרעגן
אָן אַ טאָלק און אָן אַ שיעור

ביז ווערסט פול איבער די ברעגן

מיטן וועלטישן באַריר...


Pictures from camera 013

Sunday, March 13, 2005

מ י ר



BLUE FLOWERS (Irina) 11 March 05

"Flowers in Blue" by IRINA IZHOGINA


,מיר זיינען געבליבן אַליין
– ,אַביסל פאַרביסן און דאָך ניט צעריסן
,זאַלבע פיר
,זאַלבע דריי
...זאַלבע צוויי

:און ס'דאַכט זיך צומאָל
ס'איז אַ צופאַל אַ בלינדער
,פאַרוואָס דווקא מיר
דווקא מיר דאָ אַצינדערט
,געבליבן צו פּראַווען
איינזאַם צוזאַמען
דעם ביטערן יזכור
,איבער גורל פון גראַמען
איבער גורל וואָס לאָזט אונדז
...ניט רוען, ניט שלאָפן

די מאַמישע גראַמען
,וואָס צערטלען און מאָנען
וואָס פליסטערן שטיל
און צעזינגען זיך אָפן
,אָן קלאָג־און־געוויין
נאָר מיט חיותדיק וועזן
אין באַזילבערטע שלייפן
:שלאָגן און זעצן
,ווי קאָן מען
,ווי קאָן מען
..?ווי קאָן מען פאַרגעסן

,מיר, די וואָס געבליבן אַליין
,אַ ביסל צעקריגט און פאָרט ניט צעדריבלט
,לאוו דווקא דערוויילט צי פיין־אויסגעקליבן
– ,און דאָך
,זאַלבע צווייט
,זאַלבע דריט
– ,זאַלבע פערט
,אויף דער ערד זוכן הימל
...אין די הימלען – די ערד

Sunday, March 06, 2005

און ס'פליט אַרויס ווי פייגל אויף דער פריי – דאָס האַרץ



1[1]
פרילינג געצייכנט פון אירינאַ איזשאָגינאַ
"Autumn" by Irina Izhogina


צוויי נאָזלעכער, צוויי אויגן
און אַ מויל מיט ציין
און בלויז איין־איינציק יאַקאָס עלנט האַרץ
וואָס שפּירט דעם סוד־און־טעם פון סאַמע ערשטן
ביז דעם שפּעטסטן, זיבעטן שוין, חן
אַן אייביק יונגער פרילינג
איבערפולט מיט טריבן האַרבסט

צוויי נאָּזלעכער, צוויי רערעלעך
וואס שטענדיק זוכן לופט
אָן זיי וואָלט אויסגעגאַן שוין לאַנג
דאָס איין־און־איינציק האַרץ
,אָ, ווי זיי ווערן אויסגעמאַטערט און צעדולט
!אָ, ווי זיי זענען נעבעך מיד און מאַט

נאָר עס דערמונטערט
זייער מידן אָטעם־צוג
:דעם האַרצנס הייסע בלוט
איר האָט נאָך פיל דאָ אויפצוטאָן
!איידער איר טוט אַ שטאַרב

:די אויגן בליצן מאָנענדיק
!רבותי, טוט אַ קוק
און ס'מויל מיט ציין
...צעעפנט זיך פאַרגאַפט

צוויי נאָזלעכער, צוויי אויגן
און אַ מויל מיט ציין
דער וועלט'ס אַ פּנים איז אפּנים אויסגעדאַכט

דער פרילינג זינגט
דער האַרבס מאַכט זיך אַ שווייג און שטומט

און ס'פליט אַרויס ווי פייגל אויף דער פריי – דאָס האַרץ






czy143